#45 Avsløring av kjeldekritikkproblem gav skulebibliotekaren Holbergpris – med Anne Brit Ingholm og Pål Steiner

Lærarar meiner dei underviser godt om kjeldekritikk. Elevane meiner dei aldri har lært det, verken på barneskulen, ungdomsskulen eller i vidaregåande. Det er den tabloide versjonen av innhaldet i denne episoden. Anne Brit Ingholm kan meir enn å lobbyera for skulebibliotek. Då lærarar ved Mailand vidaregåande skule, der ho er bibliotekar, meldte elevane på til «Holbergprisen i skolen», nytta ho høvet til å skriva ein rapport som fekk tittelen «Jeg tror lærerne bryr seg om hvilke kilder vi bruker, men de pleier ikke å si noe om det». For denne vann ho Holbergprisen sin lærarpris – som første skulebibliotekar nokon sinne.  Under VIRAK-konferansen 4. til 5. juni presenterte ho innhaldet i rapporten. Den handlar om korleis avgangselevar i den vidaregåande skulen oppfattar opplæringa i kjeldekritikk og kjeldeføring. Som nemnt var resultata ganske urovekkande. Etter det engasjerande foredraget fekk Bok & bibliotek sitta ned saman med Ingholm og ein av tilhøyrarane, Pål Steiner. Han er førstebibliotekar ved Universitetsbiblioteket i Bergen og med i ei forskingsgruppe som med utgangspunkt i Ingholm si undersøking spurte lærarar kva dei meinte om si eiga undervising i kjeldekritikk. Denne episoden er ein miks av utdrag frå Ingholm sitt foredrag og samtalen etterpå. Noko av det vi kjem inn på, er korleis betalingsmurar kan vera eit demokratisk problem, behovet for eit mykje tettare samarbeid mellom skulebiblioteka og universitets- og høgskulesektoren, utfordringa med at rektorar ikkje veit korleis dei kan bruka skulebibliotekarane, og gode skulebibliotek – med skulebibliotekarar – som det viktigaste bidraget til å løysa problemet med at nye borgarar veks opp utan å kunna kjeldekritikk. Undervegs i samtalen siterer intervjuaren forsking om korleis digitaliseringa påverkar forskarar sitt kjeldetilfang. Artikkelen det er snakk om blei publisert i Science i 2008 og er skriven av sosiologen James A. Evans. «Electronic publication and the narrowing of science and scholarship» er tittelen, og den handlar om korleis nettbaserte tidsskrift gjer det lettare å finna og dela informasjon, og er enkle å søka i. Men sidan forskarar ofte søker målretta og klikkar seg rundt via lenker i staden for å bla, kan det endra korleis dei brukar forsking. Evans analyserte bruken av 34 millionar artiklar og fann at etter kvart som fleire tidsskrift kom på nett, blei det vanleg å sitera nyare artiklar frå færre kjelder. Før, då forskarar måtte på biblioteket og bla i papirutgåver, las dei breiare og kanskje djupare. No går det fortare, men forskarar endar oftare opp med å lesa og sitera det same som alle andre – ikkje så ulikt ein innleveringspressa elev i vidaregåande skule, med andre ord. Dette er den tredje episoden med innhald frå VIRAK 2025, og det blir ikkje den siste. 

There are no comments yet.

Please log in to write the first comment.