Eksik Mecaz
Episodes
Huzursuz Ruhlar
22 Dec 2025
Contributed by Lukas
Oğuz Atay'ın Tehlikeli Oyunlar'ından Barış Bıçakçı'nın Bizim Büyük Çaresizliğimiz'e uzanan yoldaşlık hattını bir geriye dönüşle A...
"Ben ve Olric sizleri sarsmaya geldik!"
15 Dec 2025
Contributed by Lukas
Oğuz Atay’ın 1972’de yayımlanan romanı Tutunamayanlar’da Turgut ve Selim karakterlerinin dostluğunu ele alıyoruz. Selim’in intiharının...
Korsan Çıkmazındaki Kadınlar
08 Dec 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Olcay Akyıldız ile kadınlar arası yoldaşlık ve homososya...
Osmanlı Kadın Yazınında Homososyal Bağlar
01 Dec 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Kadir Has Üniversitesi öğretim görevlisi Bilge Ulusman ile homososyallik kavramı etrafında geç Osmanlı erken Cumhuriyet dönemi kad...
Hacı Bektaş'ın Yoldaşlığı
24 Nov 2025
Contributed by Lukas
Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümü öğretim üyesi, şair Zeynep Oktay ile Hızır'ı bu kez Hacı Bektaş-ı Veli ile yolda...
Yetiş Ya Hızır!
17 Nov 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı öğretim üyesi, şair Zeynep Oktay ile Gılgamış’tan kutsal kitaplara, İskendernam...
Apaçık Radyo 30 Yaşında Özel Yayın
10 Nov 2025
Contributed by Lukas
Apaçık Radyo’nun Açık Radyo olarak hayatımıza girmesinin üzerinden 30 yıl geçti. Biz de Eksik Mecaz olarak radyomuzun daha nice on yıllar ...
Değirmenlere Karşı
03 Nov 2025
Contributed by Lukas
Roman türünün kurucu metni Miguel de Cervantes'in 1605-1616 tarihli çok katmanlı romanı Don Quixote'deki yoldaşlık ilişkisine odaklanıyoruz....
Gılgamış ile Enkidu
28 Oct 2025
Contributed by Lukas
Arkadaşlık yoldaşlık teması etrafında yeni bir yolculuğa çıkıyoruz; en eski dostluk yoldaşlık anlatısı olarak Gılgamış ile Enkidu’n...
"İçinizde Başkalarına Yer Açın"
20 Oct 2025
Contributed by Lukas
Murat Gülsoy'un Yalnızlar İçin Çok Özel Bir Hizmet romanını konuşmaya devam ediyor; romanın ana teması olarak ölmüş kişilerin zihnini k...
Yalnızlar İçin
13 Oct 2025
Contributed by Lukas
Kazuo Ishiguro'nun Klara ve Güneş romanında insanın ve insandışının biricik olmaktan yapayalnız olmaya uzanan serüvenini tartışırken, ili...
Klara ile Güneş
07 Oct 2025
Contributed by Lukas
Geçen programda kaldığımız yerden Ishiguro'nun Klara ile Güneş romanını konuşmaya devam ediyor; insanda biricik olan nedir, bir kalbi var mı...
İnsan dışı varlıklar, klonlar ve robotlar
29 Sep 2025
Contributed by Lukas
Eksik Mecaz’da Britanyalı yazar Ishıguro’nun romanlarını insan dışı varlıklar, klonlar ve robotlar bağlamında konuşmaya devam ediyoruz....
Klonların Canı
23 Sep 2025
Contributed by Lukas
Britanyalı yazar Kazuo Ishiguro'nun 2005 yılında yayımlanan Beni Asla Bırakma / Never Let Me Go adlı romanını konuşuyoruz....
Afrika Dansı
15 Sep 2025
Contributed by Lukas
İnsan dışı makineleri Penn State Üniversitesi karşılaştırmalı edebiyat ve görsel sanatlar doktora programında çalışmalarını sürdüre...
Evliya Çelebi'nin Otomatları
09 Sep 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Viyana Üniversitesi öğretim üyesi Ercan Akyol ile 'Ruhsuz İnsan Kalıpları, Şeytani Makaralar ve Tılsımlı Dişliler: Erken Modern...
Bunalıma Giren Makineler
01 Sep 2025
Contributed by Lukas
Ian McEwan’ın Benim Gibi Makineler adlı romanından yola çıkarak bunalıma giren, bunayan, intihar eden androidlerin mümkün olduğu bir dünya...
İnsan Gibi Makineler
25 Aug 2025
Contributed by Lukas
Ian McEwan'ın Benim Gibi Makineler adlı romanıyla insan olmayan makineleri, yapay insan kavramını konuşuyoruz. Blade Runner'in apokaliptik Los A...
Androidlerin Bilinci
18 Aug 2025
Contributed by Lukas
İnsan dışı makineler, androidler bahsini Apaçık Radyo programcısı, felsefeci akademisyen Güven Güzeldere ile Philip K.Dick’in Androidler E...
Androidlerin yaşam hakkı
11 Aug 2025
Contributed by Lukas
İnsan dışı makineler, androidler bahsini Apaçık Radyo programcısı, felsefeci akademisyen Güven Güzeldere ile Ridley Scott'un 1982 yapımı B...
Ford Mach 1 Evreni
04 Aug 2025
Contributed by Lukas
İnsan dışı varlıklar hattında bakışımızı makinelere çeviriyoruz ve konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü ...
Bilinçli Eğinimler
28 Jul 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Olcay Akyıldız ile Binbir Gece Masalları ile başlayan sohb...
“Sandıktaki Kadın”
21 Jul 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesi Olcay Akyıldız ile Binbir Gece Masalları’nın az bilinen çerçeve hikayesi üzerinden Lilit...
Cinli Kızlar Şifacı Kadınlar
14 Jul 2025
Contributed by Lukas
Cadılıkla çatıdaki deli kadınlığın arasında salınan karakterleriyle Türkçe edebiyatın iki önemli eserini odağa alıyoruz; Latife Tekin'...
Feminist Gotik Masallar
07 Jul 2025
Contributed by Lukas
İnsandışı varlıkların edebiyattaki izlerini sürmeye bu hafta Angela Carter’ın Kanlı Oda adlı kitabı ile devam ediyoruz. ...
Sarı Duvar Kağıdı
30 Jun 2025
Contributed by Lukas
Charlotte Perkins Gilman’ın gotik başyapıtı “Sarı Duvar Kâğıdı” öyküsünü konuşuyoruz. Doğum sonrası depresyonu yaşayan bir kadı...
Çatıdaki Deli Kadın
23 Jun 2025
Contributed by Lukas
Canavar/cadı kadın temsillerinin kök figürü Lilith'i Alberto Manguel'in yorumuyla konuşmaya devam ediyoruz. Lilith'in yılanla özdeşliğini eğ...
Lilith'in Cadıları
17 Jun 2025
Contributed by Lukas
Canavarlaştırılan kadının mitik kaynaklarından bir başkasını, Lilith'i konuşuyoruz. Arzunun peşinden giden, itaat etmeyen, baştan çıkarı...
Medusa’nın Kahkahası
09 Jun 2025
Contributed by Lukas
İnsan dışılaştırılan, canavarlaştırılan kadınların erken mitik örneklerinden birini, Medusa'yı konuşuyoruz. Erkeğin kadın bedeninden,...
Defne ve Alev Ağaçları
02 Jun 2025
Contributed by Lukas
İnsan dışına dönüşümü mitik defne figürü ile konuşmaya devam ediyor; çağdaş edebiyatın Nobel ödüllü güçlü kalemi Han Kang'ın Ve...
Narcissos'un Bakışı
28 May 2025
Contributed by Lukas
İnsan dışı varlıklarla kurulan ilişkiyi yeniden mitik anlatılara dönerek göstermeye devam ediyor ve Ovid’in Dönüşümler’inden Orta Ça...
Yavaş birlikte tanıklık
23 May 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Apaçaçık Radyo programcısı ve akademisyen Deniz Gündoğan İbrişim ile sohbetimize devam ediyoruz. Çağdaş Kenya edebiyatının ö...
Yusufçuk Denizi
14 May 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Apaçık Radyo'da Ekokozmopolitan'ı hazırlayıp sunan akademisyen Deniz Gündoğan İbrişim ile çağdaş Kenyalı yazar Yvonne Adhiambo...
Yerdeniz'de Dolaşmak
07 May 2025
Contributed by Lukas
Ursula K. Le Guin'in dünyasındaki insan dışı varlıkları, dönüşüm ve doğa vurgusunu Yerdeniz Büyücüsü romanı üzerinden konuşuyor; Le...
İnsan-kurt
30 Apr 2025
Contributed by Lukas
Ursula K. Le Guin'in "Kadın Kocasını Anlatıyor" öyküsünden yola çıkarak dönüşümleri, kurt adam mitolojisini konuşurken, insandan gayrın...
Alsemender
23 Apr 2025
Contributed by Lukas
Bilge Karasu'nun Göçmüş Kediler Bahçesi kitabındaki insan dışı varlıklar etrafında sürdürdüğümüz tartışmayı Yengece Övgü ve Alse...
Kulak Verdim Kirpilğime
16 Apr 2025
Contributed by Lukas
Bilge Karasu'nun Göçmüş Kediler Bahçesi kitabındaki masalları insan ile insan dışının kesişimi üzerinden konuşmaya devam ediyor; insanı...
Korkusuz Kirpi
09 Apr 2025
Contributed by Lukas
Göçmüş Kediler Bahçesi’ndeki gezintimizi sürdürüyoruz ve Bilge Karasu’nun 'Avından El Alan' ve 'Korkusuz Kirpiye Övgü' öykülerindeki ...
Avından El Almak
02 Apr 2025
Contributed by Lukas
İsyanını alışageldik dili ve yazma biçimlerini bozguna uğratarak gösteren Bilge Karasu’nun Göçmüş Kediler Bahçesi kitabını konuşuyor...
Türler Arası Geçişler
26 Mar 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Ergun Kocabıyık ile dolaylı hayvan olarak insanı konuşmaya devam ediyoruz. Doğum mitlerinde karşımıza çıka...
Dolaylı Hayvan
12 Mar 2025
Contributed by Lukas
İnsan dışı varlıklar bahsinde hayvanlar dolayımıyla insanı konuşuyoruz. Konuğumuz eski bir Açık Radyo programcısı, yazar ve yayıncı Er...
Dolanan Kökler Saplar Bitkiler
05 Mar 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Fatih Altuğ ile sohbetimizin dördüncü bölümünde edebiya...
Hayvanat Mitingi
26 Feb 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Fatih Altuğ ile sohbetimizin üçüncü bölümünde 1908'i t...
Hayvanlar Mahkemesi
19 Feb 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Fatih Altuğ ile edebiyatta insandışı varoluşları konuşm...
Hayy bin Yakzan
12 Feb 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü öğretim üyesi Fatih Altuğ ile insan ve insandışı karşılaşmaların izi...
Emilia Pérez
05 Feb 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Süreyya Evren ile sohbetimize yine çok tartışılan bir vizyon filmi Emilia Pérez ile devam ediyor; insan sonrası, insan dışı ve dö...
The Substance / Cevher
29 Jan 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz yazar, çevirmen, sanat eleştirmeni ve Apaçık Radyo programcısı Süreyya Evren ile dönüşüm, transformasyon, posthumanizm kavramlar...
Unheimlich
22 Jan 2025
Contributed by Lukas
ETA Hofmann'ın Kum Adam adlı novellasını konuşmaya devam ediyoruz. Tekinsiz kavramını en temelde bastırılanın geri dönüşü üzerinden yor...
Kum Adam
15 Jan 2025
Contributed by Lukas
Donna Haraway'in 'Siborg Manifesto'su ile açtığımız insan dışı kavramının dolayımında ilerlemeden önce zamanda geriye dönüyor ve klasik...
Bedenin Sınırları ya da Sınırsız Bedenler
08 Jan 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Mimar Sinan Üniversitesi Sosyoloji bölümü öğretim üyesi Sibel Yardımcı ile Donna Harroway’in 'Siborg Manifesto' metninin açtığ...
Hepimiz siborguz, hepimiz kimerayız!
02 Jan 2025
Contributed by Lukas
Konuğumuz Mimar Sinan Üniversitesi Sosyoloji bölümünden Sibel Yardımcı ile Posthumanist düşünceye yol veren Donna Haraway’in Siborg Mani...
İnsanın Dünya Üzerindeki Krallığının Sonu mu?
25 Dec 2024
Contributed by Lukas
'İnsan sonrası' kavramını konuşmaya başlarken, hümanist düşüncenin duraklarını, insan merkezli anlayışın sorunlarını, insan doğasın...
Proleteryanın Ürkütücülüğü ve Melezliğin Tekinsizliği
18 Dec 2024
Contributed by Lukas
Hayvanlardan alınan dokuların insanlara nakil denemelerinin başladığı 20. yüzyıl başı tıp çalışmalarından ilhamla yazılmış olan Miha...
Köpek Kalbi
11 Dec 2024
Contributed by Lukas
Faust-Frankenstein-Pygmalion hattında ilerleyerek, Mihail Bulgakov’un Köpek Kalbi romanını konu ediyor; Sovyet toplum mühendisliğine alegorik ...
Parçalanan Erkeklik
04 Dec 2024
Contributed by Lukas
Konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü emekli öğretim üyesi Nüket Esen ile Oscar Wilde’in Dorian Gray’in Portr...
Diyabolik "Dandy"
27 Nov 2024
Contributed by Lukas
Konuğumuz Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü emekli öğretim üyesi Nüket Esen ile İngiliz edebiyatının 'hınzır' yaza...
Kıyamet Sonrası Olağan Bir Gün
20 Nov 2024
Contributed by Lukas
Konuklarımız ressamlar Işıl Güleçyüz, Joel Menemşe ve Ayşenur Köksal'dan oluşan Monday Art Collective ile Murat Gülsoy’un son romanında...
Burası Apaçık Radyo!
13 Nov 2024
Contributed by Lukas
Boğaziçi Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı bölümü öğretim üyesi dostumuz Olcay Akyıldız ile Şükran Yiğit'in Burası Radyo Şarampol ...
Galetea Erkek Olursa
09 Oct 2024
Contributed by Lukas
Muhsin Bey filmini Pygmalionesk başkalaşımın tezahürleri üzerinden ele alırken, Muhsin Bey ve Ali Nazik ilişkisini 1980’ler Türkiye'sinin t...
Ah Güzel İstanbul'da Bir Yıldız...
02 Oct 2024
Contributed by Lukas
Pygmalionesk filmlerin dünyasında gezinmeye devam ederken, kadının kendini var etme mücadelesini birbirinden farklılaşan boyutlarıyla ele alan...
My Fair Lady
25 Sep 2024
Contributed by Lukas
Pygmalion izleğini George Bernard Shaw’un oyunu ve sinema uyarlaması My Fair Lady üzerinden konuşmaya devam ediyor, 19. yüzyılda Pygmalion anl...
Beni Baştan Yarat
18 Sep 2024
Contributed by Lukas
Kendi eserine hayran olan sanatçının en eski temsillerinden biri olan Pygmalion’u konuşmaya başlıyoruz. İlk örneğini Ovid’in Metamorphosi...
"Zavallı" Melezler
11 Sep 2024
Contributed by Lukas
Alasdair Gray’in 1992 tarihli Zavallılar adlı romanını ve Yorgos Lanthimos’un 2023 yılında aynı adla sinemaya uyarladığı filmini konuşu...
Frankenstein Bağdat'ta
04 Sep 2024
Contributed by Lukas
2013’de yayımlanan Ahmed Sadaavi’nin Frankenstein Bağdat’ta adlı romanı 2000’li yılların başında Amerikan işgali altındaki Bağdat’...
Goethe'den Joyce'a, Joyce'tan Atay'a!
28 Aug 2024
Contributed by Lukas
Yazar ve çevirmen Armağan Ekici ile Ulysses’teki Faustyen etkileri konuşmaya devam ediyoruz. Üstelik sohbetimiz Faust'la sınırlı kalmıyor; J...
Ulysses'in Faustyen Yolculuğu
21 Aug 2024
Contributed by Lukas
Yeniden bir Faust parantezi açıyor; yazar ve çevirmen Armağan Ekici ile James Joyce’un başyapıtı Ulysses’teki Faustyen etkileri konuşuyoru...
Hayalet Avcıları
14 Aug 2024
Contributed by Lukas
Konuğumuz Özyeğin Üniversitesi öğretim görevlisi Ezgi Hamzaçebi ile var olan her şeyin, dışarıda bırakılan / dışlanan / var olmayanlar...
Canavar kime musallat oluyor?
08 Aug 2024
Contributed by Lukas
Konuğumuz hayvan ve bitki çalışmaları, ekoeleştiri, canavar çalışmaları ve feminist spekülatif kurmaca alanlarından çalışan Özyeğin Ü...
Anlatan mıyım öykü müyüm, bilmiyorum
31 Jul 2024
Contributed by Lukas
2019 yılında yayınlanan Jaenette Winterson’ın Frankissstein adlı romanını konuşuyoruz. Artık terk edilmeye başlandığı bir dönemde oyun...
Bastırılamayan Arzular ve İkizlik
24 Jul 2024
Contributed by Lukas
Frankenstein’in bir insan yaratma arzusundan yarım yüzyıl sonra bilimsel merakını kendi bedeninde yoğunlaştıran Dr. Jeckyl’ın hikayesini,...
"Canavar kim?"
17 Jul 2024
Contributed by Lukas
Köylü ve işçi isyanlarının ortaya çıktığı, radikal dönüşümlerin habercisi olan bir dönemde yazılan Frankenstein romanını, sınıfsa...
Yaratıcının Etik Açmazı
10 Jul 2024
Contributed by Lukas
Yaratığın kendisi için bir eş yaratması talebi karşısında Dr. Frankenstein’ın düştüğü etik açmazları ele alıyor ve değişen köle...
"Baba, beni neden terk ettin?"
03 Jul 2024
Contributed by Lukas
Dünyaya gözlerini açtığı ilk andan itibaren şefkat ve sevgiye ihtiyaç duyan ancak yaratıcı babası tarafından terk edilen Frankenstein’ı...
Neden canavarlar yaratıyoruz?
26 Jun 2024
Contributed by Lukas
Doğanın sırlarını ele geçirmeye çalışan Faustiyen bir karakter olarak Dr. Frankenstein’ı konuşuyoruz. Mary Shelley’nin tanrıları kız...
Mary Shelley'nin Rüyası
19 Jun 2024
Contributed by Lukas
Frankenstein romanını ve esere kaynaklık eden mitleri yazarı Mary Shelley'nin gördüğü rüyası üzerinden konuşmaya devam ediyor; Aydınlanma...
Frankenstein ya da Modern Prometheus
12 Jun 2024
Contributed by Lukas
Bir Faustyen anlatı olarak Mary Shelley'in Frankenstein ya da Modern Prometheus adlı romanını konuşmaya başlıyoruz. 1816'da yayımlanan romanla...
Doktor Faust'un Evi
05 Jun 2024
Contributed by Lukas
Modern Türkiye’nin kuruluş yıllarındaki pozitivist aydınların trajik çabasını Faustiyen bir karakter olarak tarif eden Orhan Pamuk’un Ses...
Bir Faustyen parodisi: Saatleri Ayarlama Enstitüsü
29 May 2024
Contributed by Lukas
Faust esintileri Tanpınar ile devam ediyor. Türk edebiyatında modernist kırılmanın öncülerinden biri olarak Tanpınar, hem Huzur’da hem de S...
Faustyen anlatının Türkçe romanda izleri
22 May 2024
Contributed by Lukas
Faust’un sanat ve edebiyattaki etkilerini konuşmaya devam ederken, Rembrandt’dan Salvador Dali’ye, Kathe Kolwitz’den Delacroix’ya resimdeki...
"Dr. Faustus" romanı etrafında yaratıcılığın bedeli
15 May 2024
Contributed by Lukas
Faust figürü etrafında konuşmaya ve Faust’tan ilham alan müzikleri dinlemeye devam ediyoruz. Goethe’nin Faust’unun hangi ana 'dur geçme' d...
Goethe’nin 70 yıla yayılan çalışması
08 May 2024
Contributed by Lukas
Dünya edebiyatının yapıtaşlarından Faust’u konuşmaya Goethe’nin 70 yıla yayılan çalışmasıyla devam ediyoruz.
Faust karakterinin dönüşümü
01 May 2024
Contributed by Lukas
Dünya edebiyat ve sanatını derinden etkilemiş, Batı edebiyatının en önemli eserlerinden biri olan Faust'u konuşmaya başlayarak; insanın bil...