Menu
Sign In Search Podcasts Charts People & Topics Add Podcast API Pricing
Podcast Image

زیستن با ادبیات

شعر کردی قلاقیران با ترجمه | عبدالجبار کاکایی

19 Sep 2025

Description

کوه قلاقیران نماد ایلام و یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های دیدنی این شهر است. اطراف این کوه با درختان بلوط کهن‌سال پوشیده شده و دشت‌های مجاور آن در فصل بهار مملو از گل‌های وحشی و زیبا می‌شوند و نظر هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کنند. برخی می‌گویند این جاذبه‌ی دیدنی مهم که در سال 1382 به ثبت ملی رسیده است، منبع الهام طراحی برج آزادی تهران است. همچنین در لوگوی تاکسیرانی و شبکه‌ی استانی ایلام نیز از نماد این کوه استفاده شده است.🔹قەڵا قیڕان (کوە قلاقیران) قەیوەن ده دڕگ به‌سی وه که‌مەرله‌چگ ده کو‌چگ دا وە دەور سەر (کمربندی از گلسرخ و خارزرد بستە بر دور کمرروسری‌ای از سنگ سفید گذاشتە بر دور سر)  ئەوره‌ێلە دەوره وه سه‌ر زرانیگامووڵە‌کەریل ده سەوزڵانی (ابرها در آنجا برسر زانوهمانند کودکان چهاردست و پا در سبزەزارها می‌چرخند و می‌غلطند) هەر جای ده‌روه‌نه منێ وه قەورێپریسکه‌ێ‌ لاڵه ده دەورادەورێ (در هر سویی هر درەای همانند قبری‌استکە شبنم بر سر لالەهای برآمدە از آن برق می‌زنند بر گرداگردش)  زەخم ئیلامه ده خوێن و ده ژانسەر ئەڵاوردگه ده قڵاقیڕان (این همان زخم ایلام است کە از خون و از دردسر برآوردە و نامش را کوە قلاقیران نهادەاند) ئەورەێل تەک دانە دە پەڕ شاڵێدارەێل نیشتنە دە ساگەێ باڵێ (ابرها تکیە زدەاند بر گرد شال کمرشدرختها نشستەاند در سایەی بالش)  وە گیان کوڕەیل ئێڵ سەرمەستتگورانی‌چڕەیل تفەنگ وە دەستت (بە جان پسران عاشق ایل سرمستتهمان خنیاگران تفنگ در دست روزهای رزم و بزم) وە گیان دۊەتەیل سەوزەێ رەنگینتسەی‌سەماکەرەیل خەڵتان وە خوێنت (بە جان دخترکان سبزەروی زیبایترقصندگانی کە در سماعی عارفانە از برای تو غلطیدە در خونند) زەخمەێل گیانم چەم واز کردنەچۊ ئەشکەفتەێلەت دەم واز کردنە (زخم‌های جانم چشم باز کردەاندو همانند درەهایت دهان گشودەاند) دەورادەورمان کێوەێ کوانەساڵسەوزەو باڵابەرز و باڵابان‌ باڵ (دور تا دور ما کوهای کهنسال سبزە و بالابلند و سترگ کە گویی بال بر سر بال هم در اوج آسمانند) ئامادەن ئەڕا سەرچووپی گرتندەسماڵ خڕ داین خاک و تووز کردن (و آمادەاند برای رقص کوردی دستەجمعیبرای دستمال چرخانی در اوج آسمان و پایکوبی بر زمین و معطر کردن سرزمین از بوی خاک) یەک پا ئەو نووا دو پا ئەو دۊماخاک و تووزێیان بچوو وە هەوا (یک پای بە پیش و دو پای بە پس رقصی چنین معطر بە بوی خاکی کە از پایکوبی آنان بە رقص آمدە تا اوج آسمان) نیەزانم ئەڕا وە یەک دوچاریم؟خاپوورەکەرەێل پای کەل‌ئەناریم (نمیدانم کە چرا ما بە هم دچاریم؟و الکی‌خوش و بیهودە در دامنەی کوە زیبای کل‌انار بە هم می‌لولیم؟) وەلیمحەمەد دوێشەو دیم وە خەوشێعرێ ئاگر دایت کیشایت وە چووخەو؛ (آە ای ولیمحمد امیدی، پیر و مراد من ای شاعر، دیشب باز هم ترا در خواب دیدمکە شعری را آتش زدی و بە پیپ کشیدی و از کشیدن پیاپی آن هم آرام نشدی همانند کسی کە سیگار بر سر سیگار آتش زند و نیاساید و غم غرب بزرگ تهران‌بزرگ را چنین سرودی کە):  “ئەر خەسرەوم بـــوِم دەس وەجامەوەئەروام گل مەخوەی وە ئیلامەوە” (اگر حتی بە جایگاە کسرا خسرو پرویز هم برسم و پیاپی جام شراب ناب در دستم باشدباز هم روح ناآرام من باز خواهد گشت بەسوی زادگاهم ایلام) هەر شەو دەێ شێعرە م بیشم وە کی؟شەوە گرێگەم تا وە شەوەکی (حالا من تنها پس از مرگ تو این شعر را با چە کسی زمزمە کنم؟ و بە چە کسی بگویم کە هر شب کابوس می‌بینم و شتک می‌زند بر خوابم تا سپیدەدمان) ئاگر کیشا وەم، سوزانەم چو چووجوومەیلەم چووخەو لەشم تەماکوو  (آتش نهاد بر من هم و مرا سوزانید همانند همان چوبی کە بر آتش می‌نهادیو لباسهایم گویی همان پیپ دست تواند و همەی گرداگرد من را آتش گرفتە و تمامی تنم شدە تنباکو و می‌سوزد از غم یار و دیار)  ١۴٠٣٫۱۰٫۱۵  -شعر از استاد عبدالجبار کاکاییشاعر و ترانەسرای ملی ایلامی استاد سرایش بە هر دو زبان کوردی و فارسی -بازنویسی و ترجمە بە فارسی: رودوس فەیلی (مصطفی بیگی) تهران -دیماە ١٤٠٣ -شروفە (توضیح)مامۆستا عەبدولجەبار کاکایی شاعیری ناوداری ئیلامی بەتازەیی و لە دانشتنێکی ئەدەبی لە شاری ئیلام و لە کۆڕێ گەنجان و ئەدەب دۆستانی ئەو شارە شێعرێکی بە زوانی کوردی ئیلامی بەم شێوە خوێندوەتەوە؛  صفحه ما در یوتیوب:https://www.youtube.com/@ajkakaei Hosted by Simplecast, an AdsWizz company. See pcm.adswizz.com for information about our collection and use of personal data for advertising.See omnystudio.com/listener for privacy information.

Audio
Featured in this Episode

No persons identified in this episode.

Transcription

This episode hasn't been transcribed yet

Help us prioritize this episode for transcription by upvoting it.

0 upvotes
🗳️ Sign in to Upvote

Popular episodes get transcribed faster

Comments

There are no comments yet.

Please log in to write the first comment.